“Leren praten over geldzorgen”

In gesprek met Lilith Smidts-Levefer, sociaal werker bij DOCK. Van oorsprong Belgische, kwam ze in december 2017 in Utrecht te wonen, nadat zij die zomer was afgestudeerd. Op zoek naar werk en met de wens om nieuwe mensen te leren kennen, sloot zij zich aan bij Utrecht in Dialoog. Als gespreksleider en tevens ervaringsdeskundige met het opgroeien in armoede, ligt haar passie bij armoededialogen en kinderdialogen.

Waarom praten over geldzorgen?

“Armoede slaat diepere wonden, vaak is er zoveel meer aan de hand. Leven in armoede is een vicieuze cirkel, waar je moeilijk uit kunt komen en die een stempel drukt op heel je leven. Het is belangrijk dat mensen leren om over hun geldzorgen te praten, als eerste stap naar een oplossing. Toch is dat nog steeds een heel groot taboe, net als hulp vragen. We vinden al snel dat we alles maar zelf moeten kunnen. Een gesprekstafel kan een veilige plek bieden. Het hardop zeggen en uitspreken van je zorgen, kan een grotere verandering in gang zetten. Het helpt als je al een keer hebt kunnen oefenen in het vertellen van je verhaal. De drempel om hulp te vragen wordt lager als je merkt dat je niet de enige bent. Je hoort van anderen hoe zij hun problemen het hoofd bieden en soms geeft dat een hele concrete ingang om de grip weer terug te krijgen. Ook voor kinderen en jongeren in armoede is het ontzettend belangrijk dat ze weten waar ze terecht kunnen en dat het helpt als je ergens je zinnen kunt verzetten. In sport, bewegen, theater en andere activiteiten kun je feeling krijgen met wie je bent en wat je talenten zijn.”

Mijn mooiste dialoogervaring

“Dat was toch wel de jongerendialoog over meedoen bij het welzijnscollege van het ROC tijdens de armoedeweek 2018. We werkten samen met U-2B Heard!, een belangenorganisatie voor en door jongeren in armoede. Ik herkende me in hun verhalen. Er zaten ook veel anderen aan tafel: vanuit de gemeente, leerkrachten, medewerkers uit de buurtteams. Zij luisterden met bewondering naar wat de jongeren al hadden meegemaakt in hun leven en hoe zij daarmee zijn omgegaan. Ook was er de armoededialoog over ‘Wat helpt?’ in Buurtthuis Kanaleneiland. De wethouder van Werk en Inkomen vertelde er openhartig over haar studententijd en zo deelden meerdere aanwezigen hun eigen ervaringen. Die uitwisseling was heel mooi om te zien en hoe je inspiratie kunt putten uit het verhaal van een ander. Eigenlijk is er van elke dialoog wel iets waardevols, dat je bijblijft. Zo ook tijdens de dialoog ‘Grip op je leven’ in Buurtwerkkamer De Verbinding, waar een deelnemer vertelde over het waardevolle besef dat je niet altijd je eigen gedachten moet geloven. Wanneer je denkt dat je niets waard bent, of dat jouw situatie nooit meer zal veranderen, bedenk dan: het is maar een gedachte. Dat helpt!”

Wat de dialoog voor mij betekent

“Ik heb ervaren hoeveel herkenning er ontstaat door het delen van mijn verhaal over opgroeien in armoede. Het stelt anderen in staat om ook hun eigen verhaal te vertellen. Het is mooi om anderen aan tafel zichzelf te zien ontdekken. Als gespreksleider ben ik ook zelf regelmatig uit mijn eigen comfortzone gestapt en daar heb ik enorm veel van geleerd. De dialogen hebben mij daarnaast ook geholpen om als nieuwkomer mijn weg te vinden in Nederland. Via de dialoogtafels heb ik na mijn komst in Nederland een breed sociaal netwerk gekregen in Utrecht. Ik heb er nieuwe mensen leren kennen en vrienden gemaakt. Het is voor mij de springplank geweest naar een baan in de sociale sector.”

De kracht van dialoog

“Wanneer je wat van jezelf met een ander deelt, is dat ook een uitnodiging voor de ander. Je heel ontvankelijk openstellen voor het verhaal van de ander, open en nieuwsgierig naar elkaar zijn. Dat maakt deze mooie en diepgaande gesprekken mogelijk. Je zet jezelf en elkaar aan het denken. Wanneer je openhartig en vanuit je eigen ervaringen met elkaar praat, ben je allebei gelijk en ontstaat er begrip en herkenning voor elkaar. Het ene gesprek is diepgaander dan het andere. En soms is er dan die ene gesprekstafel waar je voelt: hiervoor doe ik het, hier hebben we echt iets betekend!”

De toekomst van dialoog

“Mijn droom is dat kinderen van jongs af aan op school leren om in dialoog te gaan met anderen. Iedereen gaat naar school, daar zijn we misschien nog wel het meest gelijk aan elkaar. Het is daarmee dé plek om te leren praten met iemand die een andere achtergrond heeft dan jij. Jong geleerd is oud gedaan.”

Reageren is niet mogelijk