Halverwege februari 2021 nam ik deel aan de online dialoogworkshop erbij horen (inclusie). Deze dialoogworkshop stond in het teken van verschillen waarderen en potentie herkennen. Ik sloot aan omdat ik voor het Platform Diversiteit en Inclusie van het UMC Utrecht veel met dit onderwerp bezig ben. Ik zit eigenlijk in een “diversiteitsbubbel”. Maar wat betekent inclusie nou eigenlijk voor mensen die niet in het vak zitten? Wat motiveert anderen en kan ik van hen leren?
We begonnen met “I Can’t Breathe” van Lisette Ma Neza, een gedicht dat de jonge woordkunstenaar als reactie op de dood van George Floyd en de Black Lives Matter beweging heeft geschreven. Het raakte mij dat Lisette zo open schreef over haar gevoelens: “Mijn muur van stilte steunt mijn stem om niet te schreeuwen”. Ze heeft haar stem gevonden, met behulp van gedicht en muziek. Belangrijk, kwetsbaar en mooi!
In verbintenis jezelf kunnen zijn?
Inclusie staat voor verbintenis en tegelijkertijd ook jezelf kunnen zijn. Voor de een betekent erbij horen iets doen voor de gemeenschap en je onderdeel voelen ervan. Voor de andere betekent dit mensen erbij te betrekken en kansen bieden. Radj Ramcharan (Stichting Asha) deelde dat het niet altijd voldoende is om de deuren open te zetten, maar dat het nodig is anderen actief uit te nodigen en welkom te heten. En dat je ook naar anderen toe kunt gaan. Je hoeft hiervoor niet ver te zoeken, het begint in je nabije omgeving. Ook kan het gevoel van erbij horen je bevestigen in bijvoorbeeld jouw waardes, overtuigingen of levensstijl. Als je erbij hoort voel je gewaardeerd, welkom en goed. Het is voor iedereen belangrijk en fijn om ergens bij te (mogen) horen.
Een open houding naar onbekenden
In de break-out rooms deelden we onze dromen over Erbij Horen, inclusie en wat we zouden kunnen doen om dichterbij deze dromen te komen. Het was fantastisch om de individuele dromen en ideeën van iedereen te horen. Of het nou de droom was om het onderwijs inclusiever te maken, nieuwe mensen te ontmoeten en je vriendengroep daarmee diverser te maken of de dialoog beter in een diversere samenleving te brengen. Een deelneemster pitchte haar plan om een theatergroep met diverse leden op te bouwen. Het belang van de gemeenschap, kennismaken en verbintenis voelen met elkaar stond centraal. Van een open houding aannemen, vooral naar onbekende mensen, verhalen, overtuigingen en visies. Weten dat je stereotypes hebt en in een eigen ‘bubbel’ leeft om er bewust mee om te kunnen gaan en eventueel er uit te kunnen stappen. Het gesprek aangaan met mensen, het kan vriendschappen en het gevoel van verbintenis en betere zelfkennis opleveren.
Inclusie begint bij jezelf!
Inclusie begint bij jezelf en hoe je anderen benadert! Wij kwamen tot de conclusie dat iedereen bij veel verschillende groepen en kaders hoort. Vaak zoeken mensen elkaar op die bepaalde gedeelde eigenschappen, overtuigingen, visies, achtergronden, etc. hebben. Maar zelfs binnen deze groepen verschillen wij vaak nog van elkaar. Erbij horen bij de ene groep sluit niet uit dat wij nog bij andere groepen horen die ons een stukje maken tot wie we zijn.
Zoals een deelnemer omschreef: “We geven doorlopend oordelen en waarderingen in onze reacties. Non-evaluatief reageren is voor mij een heel effectieve manier om bij te dragen aan een inclusieve samenleving. Concreet: ik ga weer geeltjes op plakken in mijn huis die mij hieraan helpen herinneren.” Of zoals een andere deelnemer zei: “Goede mensen brengen het goede in mensen naar boven.”
Trots en kwetsbaar mogen zijn
Voor mij was deze workshop erg waardevol en ik nam iets mee dat ik niet verwacht had: bevestiging. Ik vertelde aan mijn groep dat ik veganist ben en mij sinds 1,5 jaar bezighoud met zelfontwikkeling. Ik merk regelmatig dat anderen hier nog onbegrip voor hebben omdat dit niet helemaal past bij de “Nederlandse norm”. Soms raakte ik hiervan gefrustreerd of verdrietig en voelde ik mij belachelijk gemaakt en buitengesloten. Maar door de dialoog met mijn groep ben ik mij ervan bewust geworden dat wij allemaal van elkaar verschillen en dat iedereen zo “zijn of haar dingetjes” heeft. Het deed erg goed om te horen dat mensen mij begrepen en dat ik trots mag zijn op wat ik doe en waar ik voor sta. Dat heb ik nu meer door dan ooit tevoren. In de veilige omgeving van onze groep hebben wij ons kwetsbaar opgesteld en ervaringen gedeeld, waardoor een verbintenis en wederzijds begrip ontstond. En wat is dat toch fijn, zeg!
Cecily Stolte
Sluit je aan bij de nieuwe inclusieserie en vier de culturele rijkdom >>>