In de week van de dialoog vond in Lunetten een buurtdialoog over ‘Elkaar zien’ plaats. Caronne Ionescu schreef een tekst ter inspiratie op het thema. Lees ook de andere columns van Caronne Ionescu.
Elkaar zien?
Toen ik nadacht over hoe ik het thema ‘Elkaar zien’ van de dialoogtafel van vandaag het beste onder woorden zou kunnen brengen, bleek dit toch niet zo eenvoudig te zijn als ik verwacht had. Want wat wordt er eigenlijk bedoeld als gezegd wordt: ‘Elkaar zien’? Is ‘kijken naar elkaar’ dan niet hetzelfde? Dan zie je elkaar toch? Jawel, maar wàt zien we, wie zien we? Dat is de vraag. En met die vraag ging bij mij het luikje open. Want als we naar iemand kijken, wil dat niet zeggen dat we die iemand ‘zien’. We zien de kleding, de huidskleur, of iemand groot of klein is, dik of dun enzovoort. Maar zien we ook de mens, met zijn hoop op een goed leven, op werk, zijn verwachtingen, zijn zorg voor zijn gezin, zijn wens om in vrede te kunnen leven?
Niet kijken, maar zien!
Kijken naar iemand gaat volgens mij vaak gepaard met (voor)oordelen, aannames, overtuigingen. Terwijl iemand ‘zien’ voor mij verbonden is met acceptatie en respect. Kijken gebeurt meestal alleen naar de buitenkant. We letten vaak op de uiterlijke kenmerken en baseren daar ons oordeel op. Mensen die alleen kijken naar de buitenkant kunnen keihard zijn in hun oordeel en daardoor een ander veel pijn doen. Iemand die klein blijft door dwerggroei wordt door meer mensen dan ik gedacht had als ‘raar’ gezien. Er worden grappen over gemaakt en de persoon in kwestie wordt vaak niet serieus genomen. Dat iemand pijn wordt gedaan door op deze manier naar hem te kijken en zo te behandelen, daar heeft men geen boodschap aan. Terwijl dat lichaam ‘alleen maar’ de buitenkant is. Want in dat lichaam zit een mens, net zoals u en ik. Iemand die gewoon gelukkig wil zijn, wil werken, vrienden hebben, een gezin. Net zoals u en ik. Die vreugde en verdriet voelt, net zoals u en ik. Die ook te kwetsen is, net zoals u en ik. Maar wordt dat gezien? Nemen we de moeite om de werkelijke persoon te zien?
Verder kijken zonder oordeel
Ander voorbeeld. In deze tijd zijn er heel veel mensen dakloos. Door allerlei omstandigheden zijn ze op straat terecht gekomen. Hoe wordt er naar deze mensen gekeken? Het zijn de hulpverleners die over het algemeen ook de mens achter al deze tragedies zien. Maar heel veel anderen staan klaar om met het vingertje te wijzen: eigen schuld, dikke bult. Moeten ze maar niet dit of moeten ze maar niet dat. Terwijl men het verhaal van de persoon niet kent. Men ziet veelal alleen de verslaafde en de dakloze, die misschien problemen gaat geven. Maar werkelijk de mens zien, zijn eenzaamheid, zijn schaamte, doet men niet. Als we iemand werkelijk willen zien, willen weten wie die mens is achter zijn of haar uiterlijk, dan zullen we de moeite moeten nemen om verder te kijken en niet direct te oordelen.
Zie de mens
Wat van ons gevraagd wordt is om in de ‘ontmoeting’ te gaan. Elkaar ‘zien’ is elkaar ‘ontmoeten’. Elkaar respecteren als mens en accepteren dat iemand die er anders uitziet ook een gewoon mens is met normale behoeften en noden. Neem dus de moeite om die lastige buurvrouw te accepteren, dat ze is zoals ze is. En ga met haar in gesprek. Want we weten niet waardoor ze geworden is zoals ze nu is. En dat geldt voor heel veel mensen. Zie elkaar, leef met elkaar, praat met elkaar in plaats van over elkaar. Zie de mens. Ik wens u een mooie dialoogmiddag toe.
Caronne Ionescu, november 2018
